Hall of Famers Historie Vrouwenijshockey Kampioenen

Jack de Heer, Oranje topschutter aller tijden

Aanvaller Jack de Heer grossierde in kampioenschappen.

Geboren op 17 mei 1953 in Lethbridge, Alberta, een klein jaar nadat de familie per boot naar Canada was geëmigreerd. Hij groeide op in ijshockeygek Alberta. Vanaf zijn derde jaar stond hij op de schaatsen. Aanvankelijk op de ijsvlakte in de achtertuin. Vanaf zijn tiende jaar ijshockeyed hij. Op zijn 18e neemt hij deel aan het trainingskamp van de Medicine Hat Tigers van de Western Hockey League. De Tigers stuurden hem naar hun farm team, de Drumheller Falcons. Maar toen gebeurde er iets dat zijn leven radicaal zou veranderen
Jack:"Ik was 18 toen ik naar Nederland kwam, nadat mijn ouders een advertentie hadden gezien in de Hollandse krant van de Tilburg Trappers. Met een dubbel paspoort kon ik in Nederland ijshockeyen. Tilburg Trappers werd gebeld. Twee weken later was alles beklonken."

In Nederland

De linkervleugel was een instant hit bij de Brabantse Trappers. Jack:"Na mijn eerste jaar in Tilburg werden Klaas van de Broek en ik uitgenodigd om naar de Soo Greyhounds in de OHL op trainingskamp te komen. Dit was hun eerste jaar en wij werden allebei gevraagd om te blijven. Maar waarom weet ik niet meer, wij hebben toen samen gekozen om terug te gaan naar Tilburg." Jack droeg het tenue van de Trappers vijf seizoenen. En in al die speelperioden werd hij met zijn team, landskampioen.
Tussendoor werd hij in 1974 uitgenodigd voor het trainingskamp van de NHL-club Minnesota North Stars. Hij deed het uitstekend, had het team gehaald. Maar Tilburg vroeg een transferbedrag van 40.000 dollar. Een te groot obstakel voor de Amerikaanse club.
Voor seizoen 1976-1977 maakte hij de overstap naar de Feenstra Flyers Heerenveen. Viermaal op rij behaalde hij ook daar het landskampioenschap.

Het is zaterdag 1 oktober 1977 in Heerenveen: Welgeteld zeventien seconden voor het einde van de ijshockeywedstrijd tussen Feenstra Verwarming en het Noorse Manglerud Star ontsproot aan de kelen van de vierduizend toeschouwers in het Thialf-stadion een vreugdegehui, dat tot ver in de omtrek gehoord moet zijn. Op hetzelfde moment had het er alle schijn van, dat alle Heerenveense ijshockeyers een poging deden Jack de Heer compleet door het ijs te drukken. Hij was het namelijk, die met formidabel doelpunt voorkwam, dat 'er penalty-shooting aan te pas moest komen om een beslissing te forceren in de Europa-cup strijd tussen de Nederlandse en de Noorse kampioen. Op het moment dat eigenlijk iedereen zich bij het onvermijdelijke penalty-shootinghad neergelegd, scoorde Jack de Heer het waarschijnlijk meest bejubelde doelpunt uit zijn ijshockey-loopbaan, 7-6.

— Citaat Leeuwarder Courant 3-10-1977
Jack de Heer in actie in 1977
Jack de Heer in actie in 1977 — © Noord-Hollands Archief, collectie Fotopersbureau De Boer - HlmNHA_1478_15224K00_01

Naar Zwitserland en terug

Na die vier succesvolle seizoen kwam de rijke Zwitserse dorpsclub EHC Arosa met een fantastisch aanbod. Twee jaar lang speelde Jack in de hoogste Zwitserse divisie, de Nationalliga A. Ook daar scoorde hij een landskampioenschap en wel in 1982.
Maar tussendoor keerde hij terug in Heerenveen. Op wo 5 november 1981 was Jack weer even terug op Thialf, om met zijn Zwitserse team EHC Arosa om de Europa Cup te strijden met Heerenveen. Bij de voorstelling van de spelers was het grootste applaus voor De Heer. En scandeerden de Heerenveen aanhang: "Jackie!, Jackie!" Met een goal en twee assist droeg hij bij aan de 5-6 overwinning van de Zwitserse topploeg.

In januari 1982 waren Heerenveen supporters zelfs een handtekeningenactie gestart om 'Jackie' terug te halen naar het Friese Haagje. Maar er waren kapers op de kust. Ook Amsterdam en Tilburg zouden het seizoen 1982/83 graag gebruik maken van de diensten van de goaltjesdief.

Het werd weer Heerenveen, waar hij nog twee seizoenen triomfeerde. In 1982/1983 met de bekerwinst en het landskampioenschap om af te sluiten in 1983/1984 met als wapenfeit het veroveren van de Beker.

Na zijn Nederlandse carrière keerde Jack terug naar Canada en terug naar de schoolbanken. Hij studeerde aan de University of Lethbridge. En natuurlijk kwam hij uit voor het universiteitsisjhockeyteam, de Pronghorns. Hij was natuurlijk inmiddels een paar jaartjes ouder dan de andere studenten. Zijn bijnaam was dan ook 'opa', als oudste speler ooit van de CIAU (Canadian Interuniversity Athletics Union).

In Oranje

Meteen na zijn eerste seizoen in Tilburg trok hij het Oranje tenue aan voor een WK. Jack de Heer speelde tussen 1972 en 1983 voor de nationale ploeg. In 119 interlands scoorde hij liefst 114 keer en had hij 96 assists voor 210 punten. Daarmee is hij nog altijd de aanvoerder van de eeuwige topscorerslijst van het Nederlands team.
In 1978 was hij topscorer van het WK-C poule. En het jaar daarna in de B-poule in het Roemeense Galati, weer. Met dat laatste schoot hij Nederland bijna in zijn eentje naar de Olympische Spelen van Lake Placid (VS; 1980).
Zelf gaf Jack aan: "Het hoogtepunt: Dat moet dan wel het WK voor B-landen in Galati, Roemenië van 1979 zijn. Op dit WK promoveerde we naar de A-poule, kwalificeerden we onszelf voor de Olympische Spelen van 1980 en werd ik ook nog eens topscorer van het toernooi."
Tijdens dat WK scoorde Jack de Heer driemaal in de wedstrijd om promotie naar de A-Poule tegen de DDR. En Oranje won met 4-3.
En aldus speelde Jack met Oranje op de Olympische Spelen in 1980 en een jaar later in de A poule in Zwewen.

Jack de Heer in Oranje; topscorer van het WK van 1979
Jack de Heer in Oranje; topscorer van het WK van 1979

De trofee

Er is zelfs een trofee naar hem genoemd: De Jack de Heer-Trofee wordt sinds seizoen 1999 – 2000 jaarlijks toegekend aan de topscorer van de hoogste Nederlandse ijshockeycompetitie.

Ik ben er zo verschrikkelijk trots op dat ik drie keer in mijn leven tegen Tretjak heb gescoord. Da's toch niet de minste keeper.

— Jack de Heer

Jan Janssen over Jack

"Toen Jack naar Heerenveen kwam speelden we samen in een lijn. Maar de center lukte het niet om aan te haken bij ons niveau. Daarop belde men Larry van Wieren. Een verdediger. Larry had ooit eerder met Jack gespeeld en hij zij: Ik zal het doen. En dat was de geboorte van de supertroika. Op donderdag trainden we voor het eerst samen. Meteen de volgende dag speelden we tegen Amsterdam. We wonnen met 12-7 en onze lijn had 9 doelpunten. De lijn klikte vanaf het begin. Jack had zo veel talent. Hij had alles in huis, inclusief een zesde versnelling. En hij was uitermate bedreven om met één hand aan de puck om een verdediger heen te schaatsen. Als je hem feliciteerde na een doelpunt had hij grote ogen van de adrenaline. Alle spelers zochten hem op, want Jack zou een creatieve aanval lanceren. Tijdens een toernooi deed Jack altijd maar drie dingen: eten, slapen en ijshockeyen. Voor de rest was het adagium: energie sparen. Zelfs op een vrije dag, als anderen de stad gingen bezichtigen, bleef hij in bed om energie te sparen.

De grootste supporter was zijn vrouw Laura. Iedere wedstrijd zat zij op de tribune. Na iedere shift keek hij naar haar. En al naar gelang zijn prestatie gaf ze een duim omhoog of omlaag. Gevoeglijk mogen we aannemen dat het duimpje omlaag maar zelden voorkwam."

Jack was de koning van de snapshot*

— Jan Janssen

*Een snapshot is een slapshot met een zeer korte uithaal (maximaal zo'n 50 centimeter)

Motivatie

#8 Jack de Heer in 1977
#8 Jack de Heer in 1977 — © Noord-Hollands Archief, collectie Fotopersbureau De Boer - Hlm NHA 1478 15222 K00 01

Er zijn tal van redenen om Jack de Heer op te nemen in de Hall of Fame:
- Topscorer van Oranje aller tijden (119 wedstrijden; 114 goals; 96 assists; 210 punten; 192 strafminuten: in de periode 4 maart 1972 tot en met 20 maart 1983; 1,76 punt per wedstrijd!)
- Topscorer nationale competitie
- Topscorer van Wereldkampioenschappen
- Leidde Oranje van de C-Poule naar de A-Poule
- Tien keer kampioen van Nederland (5x Tilburg Trappers en 5x Feenstra Flyers Heerenveen)
- Negenvoudig bekerwinnaar

Lidmaatschapsceremonie

Op zaterdag 23 september 2023 werd Jack de Heer in de Hockey Hall of Fame opgenomen.

Jack de Heer, met rechts lid van de Verkiezingscommissie Geoffrey del Monte Lyon
Jack de Heer, met rechts lid van de Verkiezingscommissie Geoffrey del Monte Lyon — © IJshockey Nederland