George Peter­nou­sek

Na zijn ijzersterke optreden tijdens de Olympische Spelen barst de strijd los tussen Nederlandse topclubs om George Peternousek in te lijven.

Jiří Petrnoušek zag het levenslicht in Komarov (Tsjechoslowakije) op 11 maart 1947. Komarov ligt tussen Plzen en Praag. In Praag bloeide zijn ijshockeycarrière op. George:"Ik was een talentvol speler en had alle nationale selecties doorlopen. Ik zou vanzelf zijn doorgeschoven naar de A-ploeg."

Hij ontvluchtte zijn land vlak nadat de Russische troepen in 1968 zijn woonplaats binnenvielen. De Praagse Lente viel bij Peternousek zo slecht dat hij twee maanden na de overrompelingsactie overliep naar Nederland. Met zijn team Slavia Praag junioren A speelde hij een aantal wedstrijden in Nederland. Na de laatste match in Geleen verliet hij, en nog een aantal anderen, het Tsjechoslowaakse gezelschap. Hij was 21 en vestigde zich in Tilburg. Allereerst trad George naar buiten onder de schuilnaam George Peters. En onder die naam debuteerde hij bij de Trappers op 20 december 1968 in Tilburg tegen het Zweedse Brinken IF. Peternousek sprokkelde aardig wat punten in deze met 24-0 gewonnen wedstrijd.

Zijn overstap naar het vrije Westen werd hem in 1968 niet in dank afgenomen. "Via mijn ouders hebben de autoriteiten nog geprobeerd me terug te halen naar Tsjechoslowakije. Tevergeefs. Uiteindelijk hebben ze het opgegeven. Pas zes jaar na mijn vlucht heb ik mijn vader en moeder weer voor het eerst gezien. Ze kregen vijftien Duitse marken mee voor een verblijf van vier weken in Nederland."

"Maar er werd voor je gedacht en beslist, daar kon ik toen al niet tegen. Eenmaal in Nederland heb ik ervaren dat er niets boven vrijheid gaat. Die weegt niet op tegen sportieve successen." En om die vrijheid niet te verliezen ontbrak George in de eerste tijd in de Tilburgse selectie als het ging om wedstrijden in Oosteuropa. Hij was bang om te worden opgepakt.

Destijds was de regel om Nederlander te kunnen worden dat je vijf jaar onafgebroken in ons land moest wonen. Inmiddels voldeed George daaraan. Bij wet van 15 mei 1974 werd hem het Nederlanderschap verleend. Echter wel met bepaling dat de geslachtsnaam van verzoeker wordt gewijzigd in "Peternousek". En George volde zich thuis in Nederland:"Ik voel me in alles meer- Hollander dan Tsjech. Ondanks het veranderde politieke systeem zou ik niet meer terug willen." En Nederland was zijn stek geworden:"Doordat ik na mijn vlucht goed ben opgevangen in Nederland blijf ik daar ook het liefste wonen.' En meer specifiek in Tilburg. Zelfs tijdens zijn buitenlandse avontuur als bondscoach bleef hij in Tilburg wonen.

En met die naturalisatie was de weg voor George vrij voor Oranje.

De eerstvolgende wedstrijd van Oranje na zijn naturalisatie was Peternousek aanwezig. Hij maakte, in het eerstvolgende duel van Oranje na zijn naturalisatie, op 26 december 1974 zijn debuut tijdens een interland in Davos tegen Zwitserland. Na aanvankelijk wat ups-and-downs was hij als naker van Ornaje mede verantwoordelijk voor de hoogtevlucht van het Nationale Team. Culminerend in de deelname aan de Olympische Spelen 1980 in Lake Placid (VS). Waar hij de beste verdediger van Oranje was en scoorde tegen Finland. En de ploeg zich handhaafde op het hoogste niveau. Na de finale match tijdens het WK-A in Göteborg (25-4-1981: West-Duitsland-Nederland 12-6) beëindigde George zijn interland carièrre.

In totaal kwam Peternousek in 83 wedstrijden uit voor Oranje, waarvoor hij 13 goals, 40 assists en 39 strafminuten (onofficiële cijfers) liet aantekenen.

Aanvankelijk dacht George om op het hoogtepunt van zijn carrière te stoppen; meteen na de Olympische Spelen. Hij geraakte op leeftijd en dacht effectiever te kunnen optreden als coach. Maar daar dachten de Nederlandse clubs heel anders over. Na zijn fenomenale prestatie tijdens de Spelen ontstond een ware jacht op George. Amsterdam, Heerenveen en Tilburg wilden hem allemaal in hun selectie. Er circuleren verhalen als zouden er hoge geldbedragen geboden zijn. Maar uiteindelijk blijft alles bij het oude en blijft George zijn Trappers trouw. Peternousek en Tilburg Trappers zijn een onlosmakelijk eenheid.

Hoog in de Stappegoor ijsbaan hangt sinds 2003 het shirt met nummer negen van George Peternousek. Als teken dat dat nummer nimmer meer zal worden vergeven. En dat is meer dan verdiend. Want Peternousek is onnavolgbaar als Trapper. Aan de hand van George werd Tilburg landskampioen in de seizoenen 1970/71, 1971/72, 1972/73, 1973/74, 1974/75 en 1975/76. En bovendien kaapten zij de Beker in 1972/73, 1973/74, 1974/75 en 1975/76. Peternousek en de Trappers heersten in het vaderlandse ijshockey.

Zijn statistieken laten duizelingwekkende getallen zien. Voor de Tilburg Trappers speelde George 521 wedstrijden en hij - als verdediger scoorde 376 goals en leverde 705 assists voor een buitenaards 1081 aantal punten.

Tijdens zijn actieve carrière legde hij al de grondslag voor zijn carrière als coach. Dat bleef niet onopgemerkt. Het Sportfonds Leo van der Kar stelde hem in 1981 in de gelegenheid om stage te lopen aan de prestigieuze Sporthochschule Keulen, Duistland.

Na zijn actieve carrière was hij onder meer actief als coach van Oranje U20, Smoke Eaters Geleen, HIJS Den Haag, Durham Wasps (Engeland), White Caps Turnhout (België), Buffalos Liège (België) en bondscoach van Groot-Brittannië. Op voorspraak van de Nederlandse Referee-in-Chief van de Britse ijshockeybond, Nico Toemen, verwierf hij die laatstgenoemde positie. Uiteindelijk zou George tot 1998 actief blijven als coach.

De speciale eer om als één van de eerste drie leden opgenomen te worden in de Hockey Hall of Fame heeft George Peternousek te danken aan zijn fenomenaal scorend vermogen als verdediger. Statistieken liegen niet! In 13 (1968-1981) seizoenen bij Tilburg Trappers scoorde hij 376 goals en leverde 705 assists. George is daarmee de meest productieve verdediger in de geschiedenis van het Nederlandse ijshockey. En in Oranje was George goed voor 53 punten (13 goals en 40 assists, waarvan een goal en twee assists in vijf wedstrijden tijdens de Olympische Spelen van 1980)). Met Tilburg Trappers veroverde hij zesmaal het landskampioenschap en vier nationale bekers.

Gaf je hem ook maar een millimeter ruimte dan was hij brandgevaarlijk, zo getuigde Jan Janssen..

Op 24 september 2022 werd George Peternousek opgenomen als lid van de Hockey Hall of Fame